Njegovo preosveštenstvo episkop budimljansko-nikšićki Joanikije rekao je da je Crna Gora po mnogo čemu ognjište srpskog jezika i ukazao na to da se nasilnim preimenovanjem jezika u toj zemlji kojim govori većina naroda zapravo priprema "veliki, stravični lopovluk".

- Jezik koji je ovdje utemeljen, na kome je stvoreno sve što zaslužuje pažnju, na kojem je ispjevan `Gorski vijenac` i `Luča mikrokozma`, epske pjesme, jeste srpski jezik, koji je u Crnoj Gori utemeljen duboko. Ponekad nam se čini da je Crna Gora ognjište srpskog jezika i po mnogo čemu jeste. Po mnogo čemu to jeste i danas - naglasio je vladika Joanikije.

Vladika je sinoć u porti Crkve Svetog Spasa na Toploj u Herceg Novom, govoreći u drugom dijelu programske cjeline pod nazivom "Pokradene svetinje" na manifestaciji "Trg od ćirilice", o srpskom jeziku i njegovoj zvaničnoj i nezvaničnoj upotrebi u Crnoj Gori, rekao da se u Crnoj Gori želi prisvojiti sve što je stvarano na srpskom jeziku, pa tako i da se "Gorski vijenac", kao najveće djelo nastalo na srpskom jeziku, pripiše crnogorskom jeziku.

- Naravno, /vladika Petar Drugi Petrović/ Njegoš ih uvijek demantuje i ućutka, čim se njega sjetimo. On je zajedno sa Vukom /Karadžićem/ dao toliki doprinos srpskom jeziku da prosto cio ovaj posao vidimo da je na neki način tragičan, a donekle i tragikomičan - istakao je vladika Joanikije.

Episkop budimljansko-nikšićki kaže da nije samo jezik preimenovan, već je preimenovana i Crna Gora.

- U cijelom tom međunarodnom saobraćaju jezika, Crna Gora više nije Crna Gora, nego je Montenegro i Crnogorci - Montenegrini. I budite sigurni da se tu mijenja identitet Crne Gore i Crnogoraca - rekao je vladika Joanikije.

Prema njegovim riječima, to je inženjering koji je davno počeo i dobio usijanje krajem šezdesetih godina prošlog vijeka, kada je počela priča o rušenju Njegoševog groba i Njegoševe crkve na Lovćenu, njegove zavjetne, ukopne Crkve Svetog Petra Cetinjskog.

- Tada je počela priča o preimenovanju crkve u Crnoj Gori, pa je osporavan autoritet Mitropolije crnogorsko-primorske kao mitropolije Srpske pravoslavne crkve. Ona je tada nazivana uzurpatorskom mitropolijom jer se protivi rušenju crkve, kao što se i danas protivi otimanju svetinja - rekao je vladika Joanikije.

Vladika je naveo da, kada se u Crnoj Gori danas govori o srpskom jeziku, onda ta stvarnost ima lice i naličje, te dodao da preimenovanje jezika, kao i "nesrećna, ideološka, odnosno kvaziideološka, kvazipolitička priča koja ide uz ovo preimenovanje" ima svoju dugu predistoriju.

- Kada je Austrougarska monarhija u okviru svog plana za Balkan razrađivala kako i šta će da radi sa srpskim narodom, budući da je imala opciju da sve balkanske narode stavi pod neposrednu ili posrednu kontrolu Beča i carskog dvora, onda je imala nekoliko stavki: nikad srpska država preko Drine, zapadno od Drine, nikad srpski narod preko Drine. To mogu biti samo Bosanci, moraju da dobiju drugo ime. Zavaditi što više Beograd i Cetinje. To je bilo i prije i poslije Berlinskog kongresa, a posebno nikad Beograd i Cetinje zajedno. Nikad sjedinjenje Srbije i Crne Gore. To je bio austrougarski plan - rekao je episkop budimljansko-nikšićki.

Vladika Joanikije je, kao prilog tvrdnji da istorija preimenovanja srpskog jezika u Crnoj Gori ima dužu i kontinuiranu istoriju, naveo primjere iz vremena okupacije Crne Gore od Austrougarske i Italije.

- Imamo austrougarsku okupaciju u Crnoj Gori, koja je pokazala još mračnije lice od one ranije okupacije BiH, kada je zabranjena ćirilica i kada su prvi put nastavnici u crnogorskim školama, u Bjelopavlićima - nisu na drugim mjestima - odbili da predaju u vrijeme okupacije, kada je zabranjena ćirilica, kao žila kucavica srpske duhovnosti i istorije - dodao je vladika.

Vladika Joanikije je podsjetio i na period italijanske okupacije.

- Ona je prva zvanično uvela crnogorski jezik, projektovala crnogorsku naciju i projektovala crnogorsku pravoslavnu crkvu. Kada vidimo šta radi današnja vlast u Crnoj Gori - pokušava svim silama da nametne ono što nam nije mogao nametnuti okupator silom - ukazao je episkop budimljansko-nikšićki.

Vladika Joanikije je naglasio da nema većeg poniženja za jedan slobodarski narod, koji se odupro okupaciji i kroz to odupiranje još više potvrdio svoj identitet, od toga da njegova vlast počinje da sprovodi taj okupacioni program, koji nije od juče i koji je dobro osmišljavan i pomagan.

- I u ovo naše vrijeme dobro je pomognut iz Zagreba - kaže vladika Joanikije.

Vladika je napomenuo da nema potrebu da raspiruje bilo kakvu mržnju, već da govori sa stanovišta činjenica.

T- o su činjenice. Projekat crnogorskog jezika prvo je zaživio u Zagrebu, pa je onda importovan u Crnu Goru - naveo je vladika Joanikije.

Njegovo preosveštenstvo episkop budimljansko-nikšićki Joanikije je zaključio da je priča o identitetu već uveliko opteretila sve, ali da taj teret može biti još veći ukoliko se narod ne oslobodi, kao što se oslobodio okupatora, i turskog, i austrougarskog i italijanskog i time potvrdio svoj identitet.

- Tako treba da se oslobodimo od okupatorske priče koju naša braća koja su na vlasti sprovode. To mislim da je sada svima jasno. Uvjeren sam da narod koji baštini srpski jezik za to ima snage. To je više puta pokazao. Kada narod pokaže svoje pravo lice, onda i ta prava Njegoševa Crna Gora i ta riječ koja se čuje tada, vidi se da potvrđuje identitet Crne Gore i identitet ovog naroda u Crnoj Gori, srpskog naroda u Crnoj Gori - poručio je vladika Joanikije.

O ovoj temi su u porti Crkve Svetog Spasa na Toploj govorili i profesori srpskog jezika Veselin Matović i Vesna Todorović, koji su 2009. godine, odbivši kao prosvjetni radnici da pristanu na preimenovanje srpskog jezika, ostali bez posla.