Predsjednik Poslovnog sistema „Svislajon Takovo“ Rodoljub Drašković pokrenuo je inicijativu za privredne i društvene reforme u Republici Srpskoj koje podrazumijevaju privredne reforme, izmjene i dopune Zkaona i radu i definisanje mjera racionalizacije budžetske potrošnje i budžetskih davanja.

Inicijativu Rodoljuba Draškovića prenosimo u cjelosti:

„- Privredni i društveni razvoj Republike Srpske je na dnu evropske ljestvice. Ekonomska kriza koja je zahvatila evropsku zajednicu, koja će trajati u ovoj i narednim godinama, reflektovaće se na pad društvenog bruto proizvoda i na pad standarda stanovništva, koji je u Republici Srpskoj već dostigao nivo socijalnog minimuma. Kontinuirani rast inflacije, direktno uzrokuje pad društvenog standarda i rast siromaštva. Sve propada, jedino cvjeta siva ekonomija. Rješenje je u sprovođenju privrednih i društvenih reformi, koje je nophodno sprovesti u što kraćem vremenskom periodu.

I PRIVREDNE REFORME

1. Definisati neto osnovnu cijenu rada u privredi, u iznosu od 1.200,00 KM.

Ova mjera sprječava odliv radno sposobnog stanovništva u zemlje okruženja. Stimuliše zapošljavanje radno sposobnog stanovništva u sektoru privrede. Podiže se standard građana Republike Srpske. Sprečava se „rad na crno“, a time se trajno rješava pitanje sive ekonomije. Iz restriktivne potrošnje, prelazimo u moderno, građansko potrošačko društvo.

2. Sektor privrede izlazi iz zone sive ekonomije, formirajući svoje cijene roba i usluga na nivo tržišnih cijena zemalja okruženja.

Privredne grane koje imaju nisku produktivnost rada i nisu u mogućnosti da dižu tržišne cijene roba i usluga, a istovremeno su pretežni izvoznici, subvencionisati iz budžeta.

3. Obračun poreza i doprinosa, zakonom regulisati sa neto na bruto i to:

a. Porez na lična primanja zaposlenih u visini od 3% na neto primanja zaposlenih;

b. Doprinos za penzijsko i invalidisko osiguranje u visini od 10% na neto primanja zaposlenih;

c. Doprinos za zdravstveno osiguranje u visini od 6% na neto primanja zaposlenih;

d. Doprinos za dječiju zaštitu u visini od 1% na neto primanja zaposlenih.

Ovim mjerama fondovi i budžet, u nominalnoj vrijednosti obezbijediće veće prihode, nego što ih imaju. Dižu se realni prihodi budžeta i privrede, gasi se siva ekonomija, napušta se sfera restriktivne potrošnje, obezbijeđuje se standard građana i stvaraju preduslovi modernog potrošačkog društva.

4. Osloboditi privredu od svih fiskalnih i vanfiskalnih davanja i ista organizovati kroz budžetsku potrošnju, odnosno davanja.

Ova mjera podrazumijeva skidanje nametnutih obaveza privredi, kao što su izdvajanja za šume, vode, željeznice, protivpožarnu zaštitu…

5. Izmišljene institucije koje su budžetski teret privredi, a privreda od istih nema nikakve koristi UGASITI.

Konkretno, zbrinjavanje tehnološkog otpada prenijeti na komunalna preduzeća lokalnih samouprava, jer je to trajno rješenje za zaštitu životne sredine. Ugovorno povezivanje Privredne komore sa privredom, doprinijeće aktiviranju asocijacije privrednih komora u funkciji privrednog razvoja.

II IZMJENE I DOPUNE ZAKONA O RADU

1. Ukida se kategorija „minuli rad“ u privredi.

Shodno odredbama Zakona o radu, poslodavac je dužan da obezbijedi istu zaradu zaposlenima za iste ili slične poslove, mjereći učinak, odnosno produktivnost rada. Praksa govori da su produktivniji zaposleni koji imaju do 5 godina radnog staža, od onih koji imaju 35 godina radnog staža. Obračunom minulog rada po sadašnjem Zakonu, mlada radna snaga stručnjaci i radnici, dovedeni su u neravnopravan položaj, zbog čega mladi ljudi nisu zainteresovani za posao u privredi.

2. Ukida se kategorija „prekovremenog rada“ i „rad na dan državnih praznika“ u privredi

Zaposleni u časovima prekovremenog rada i rada na dane državnog praznika ne ostvaruje veću produktivnost, u odnosu na redovno radno vrijeme, po času rada. Prekovremeni rad poslodavac uvodi u vanrednim okolnostima, koje su produkt tržišnih ili drugih vanrednih okolnosti.

3. Destimulisati odlazak na bolovanje.

Iznos naknade za bolovanjeutvrditi u visini 35% od osnovne cijene rada, i ista iznosi 420 KM za sve kategorije zaposlenih.
Bolovanja preko mjesec dana, porodiljska i trudnička bolovanja regulisati budžetskim fondom Republike Srpske.

4. Zakonskom regulativom riješiti pitanje socijalnih davanja radno nesposobnom stanovništvu, uz dokaz invaliditeta, odnosno dokaz o trajnoj nesposobnosti za rad.

5. Uvesti kategoriju dječijeg dodatka koja se finansira iz budžeta.

6. Privredna društva su dužna da iz dobiti izdvajaju 10% u rezervni fond, koji je neoporeziv.

Rezervni fond je namjenski: za rješavanje stambenih potreba zaposlenih, socijalnih potreba, stipendiranje đaka i studenata, stručnog osposobljavanja i usavršavanja, kao i prekvalifikacije zaposlenih, regresiranja godišnjih odmora zaposlenih. Izdvajanje za rezervni fond isključuje se iz obračuna poreza na dobit. Ukoliko se u tekućoj godini namjenski ne iskoriste sredstva iz fonda, naredne godine se posmatraju kao dobit, na koju se obračunava porez.

7. Poslodavac je dužan da zaposlenima obezbijedi topli obrok u visini od 4 KM po radnom danu. Topli obrok je neoporeziv, jer je kroz potrošnju opterećen PDV-om.

8. Profesionalizovati inspekcijske organe, koji će u kontinuitetu i dosljedno sprovoditi pozitivno zakonodavstvo, koje se odnosi na sve privredne subjekte u Republici Srpskoj, jer time neće biti mjesta za „rad na crno“ i sivu ekonomiju.

III U DRUGOJ FAZI DEFINISATI MJERE RACIONALIZACIJE BUDžETSKE POTROŠNJE I BUDžETSKIH DAVANJA

Ovim mjerama podstičemo privredni rast i razvoj i privredne resurse stavljamo u funkciju sveukupnog društvenog razvoja Republike Srpske. Obaveza je institucija Republike Srpske, kroz regulativno zakonodavstvo da obezbijedi ekspanziju privrednog razvoja, stavljanjem raspoloživih privrednih resursa u funkciju svekupnog društvenog razvoja.

Ovu inicijativu proslijeđujem:

– Vladi Republike Srpske;

– Sindikatima;

– Zaposlenima u privredi Republike Srpske;

– Predsjedniku Narodne skupštine Republike Srpske;

– Javnim medijima.

Nadam se da ćemo biti kooperativni i da ćemo zajednički definisati dinamiku realizacije dogovorenih mjera, a sve za dobro Republike Srpske i građana Republike Srpske. Spreman sam za konsultacije, za dokazivanje društvene opravdanosti ovih mjera i svake vrste pravne i ekonomske podrške i pomoći Vladi Republike Srpske.

Želim javnu raspravu po svim gore navedenim, predloženim mjerama!

Budimo prvi u društvenim i privrednim reformama!“.