Milioni su prethodnih godina uloženi u rekonstrukciju i razvoj vodovodnog sistema u Trebinju. Obnavljalo se staro i dotrajalo, dograđivao sistem da bi se dugoročno obezbijedilo stabilnije i efikasnije vodosnabdijevanje, stvarala osnova za širenje mreže u perspektivi kako bi se infrastrukturno ispratile ambicije grada u pogledu razvoja novih urbanih zona...

Gdje je trenutno gradilište, šta je sve do sada urađeno i zašto su ove investicije važne za sistem i potrošače, za Glas govori direktor „Vodovoda“ Trebinje Đorđe Miljanović.

U razgovoru je bilo riječi i o drugim temama - finansijskom poslovanju trebinjskog vodovodnog preduzeća u otežanim okolnostima privređivanja, svakodnevnim izazovima na održavanju mreže, kvalitetu vode koju pijemo, tretmanu otpadnih voda

Trebinje je već deceniju i po dio investiciono zahtjevnog programa obnove i dogradnje sistema vodosnabdijevanja - koji se finansira iz kreditnog aranžmana Vlade Srpske sa međunarodnim kreditorom i uz učešće lokalnih zajednica. Posljednji ugovor odnosi se na izgradnju rezervoara Police i Crkvina sa pripadajućim cjevovodima. Kako teku ovi radovi?

- Plan razvoja vodovoda u Trebinju predvidio je razdvajanje postojećeg sistema na dva podsistema – na desnoj i lijevoj obali Trebišnjice. Podsistemi su razvijani kroz dva odvojena projekta: 'Watsan 1' i 'Watsan 2'. Aktuelnim radovima završavamo formiranje podsistema na lijevoj obali. U okviru ovog ugovora do sada su izgrađena dva kraka transportnog cjevovoda po 250 metara - od spojnog štaha kod izletišta Studenac do rezervoara Police. Zatim, rezervoar Police sa komorom zapremine 2.500 kubika, sa zatvaračnicom i crpnom stanicom, potisni cjevovod dužine 405 metara do drugog rezervoara Crkvina zapremine 250 metara kubnih, na kojem se takođe već izvode završni radovi. Izgrađen je i distributivni cjevovod kroz naselje Police, ukupne dužine 1.700 metara. Tu nas kasnije čeka dosta posla na prebacivanju priključaka, kojim će biti obuhvaćeno oko 160 domićinstava tog dijela naselja.

Kad je krenula gradnja podsistema lijevom obalom Trebišnjice govorilo se da je ova investicija važna i zbog formiranja distributivnog prstena koji će omogućiti da grad ima vodu i u slučaju nekih ozbiljnijih havarija. O čemu je konkretno riječ?

- Završetkom izgradnje podsistema potpuno će biti odvojena lijeva obala, pa će Police i taj dio grada biti snabdijevani samo sa lijeve obale. Imaćemo praktično kompletiran prsten vodosnabdijevanja da možemo manipulisati distribucijom u slučaju nekih havarijskih situacija, odnosno da možemo iz jednog podsistema preusmjeravati vodu ako je u drugom nestane. To je omogućeno još izgradnjom transportno-distributivnog cjevovoda uz lijevu obalu Trebišnjice, od brane Gorice do grada, ali je bez rezervoara snabdijevanje u takvim situacijama moglo biti samo privremeno. Sada će veliki rezervoar u Policama služiti i kao lager koji će u slučaju havarija moći vodom da snabdijeva - dugotrajno. Naravno, završetkom ovog projekta pojačaće se i pritisci u visokim zonama. Napomenuću i to da su svi ovi rezervoari projektovani na način da je ostavljena mogućnost proširenja na dodatne komore

Posjeta gradilištima novih rezervoara

Možete li kroz kratku rekapitulaciju podsjetiti - šta je urađeno u prethodnim fazama „generalnog remonta“ trebinjskog vodovoda?

- U podsistemu na desnoj obali zamijenjeno je oko 3,8 kilometara cjevovoda i izgrađeno 7,6 kilometara novih cjevodvoda - što je, dakle, oko 11 kilometara nove mreže. Izgrađeni su i rezervoari Krš, Klis i Podgljivlje, ukupne zapremine 2,5 hiljada metara kubnih. Zatim, pumpne stanice Hrupjela i Vinogradi, buster stanice Klis i Podgljivlje. Vrijednost ovih radova iznosila je preko dva miliona evra. U okviru projekta 'Watsan 1' urađena je i revitalizacija i modernizacija postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda, vrijednosti 1,8 miliona evra. Dakle, vrijednost radova završenih kroz projekat 'Watsan 1' ukupno je iznosila 4 miliona i 850 hiljada evra, od čega je 3 miliona obezbijeđeno kreditom Evropske razvojne banke. Ostalo su bila grantovska sredstva, najviše švedske razvojne agencije SIDA - milion evra za prečistač, te iz budžeta Grada Trebinja. U okviru podsistema na lijevoj obali izgrađen je tranportno-distibutivni cjevovod dužine skoro 5 kilometara - vrijednosti 900.000 evra. Ovim posljednjim ugovorom kompletiraćemo i tu fazu razvoja vodovoda. Vrijednost radova na formiranju podsistema lijevom obalom koji završavamo iznosiće skoro 5 miliona maraka.

Zbog čega su sve ove pobrojane a milionske investicije značajne za sistem i potrošače?

- Izgradnjom ova dva podsistema povećana je operativna pouzdanost cjelokupnog vodovodnog sistema grada. Pritisci se dovode u optimalne nivoe. Racionalizuje distribucija vode i povećava sigurnost i pouzdanost snabdijevanja potrošača. Izbjegavaju situacije, kao što ranije rekoh, da čitav grad u slučaju havarija ostane bez vode. Takođe, stvara se osnova za dalji razvoj sistema vodosnabdijevanja - ka novim urbanim zonama. Mnogi su benefiti od ovih investicija, najviše u redovnosti i kvalitetu isporuke vode.

Koji još dijelovi sistema, eventualno, nedostaju i šta je konačni cilj kada se ovaj zamašan incesticioni ciklus upotpunosti zaokruži?

- Postoji još potreba za gradnjom jednog rezervoara u Mostaćima. Prema projektnom zadatku, to bi bio manji rezervoar, zapremine nekih 2 h 250 metara kubnih. Ali mislim da će ovo idejno rješenje trebati ponovo preispitati zbog razvoja sistema u tom dijelu grada i mogućnosti snabdijevanja Novog Trebinja preko tog rezervoara, pa bi opravdano bilo i novo dimenzionisanje sa većim kapacitetima pumpi i rezervoara. Takođe, potrebna je i rekonstrukcija cjevovoda od 'Grada sunca' do Taleže. To su nam, dakle, prioriteti u nekim našim razvojnim planovima. Naravno, u izradi matematičkog modela i modela trenutnog stanja hidraulike u sistemu, koju radimo kroz projekat 'Waterlink', pokušaćemo uključiti i potrebe budućeg razvoja vodovoda prema Novom Trebinju kad dođe vrijeme za formiranje ove urbane zone. Staro Idejno rješenje razvoja vodovodnog sistema tada Opštine Trebinje iz 2008. godine u velikoj mjeri je ispunjeno izgradnjom prethodno pomenutih objekata. Nakon donošenja novog Urbanističkog plana grada biće potrebno izraditi i novo Idejno rješenje razvoja vodovodnog sistema sa odgovarajućim matematičkim modelom.

Trebinje je već deceniju i po dio investiciono zahtjevnog programa obnove i dogradnje sistema vodosnabdijevanja - koji se finansira iz kreditnog aranžmana Vlade Srpske sa međunarodnim kreditorom i uz učešće lokalnih zajednica. Posljednji ugovor odnosi se na izgradnju rezervoara Police i Crkvina sa pripadajućim cjevovodima. Kako teku ovi radovi?

- Plan razvoja vodovoda u Trebinju predvidio je razdvajanje postojećeg sistema na dva podsistema – na desnoj i lijevoj obali Trebišnjice. Podsistemi su razvijani kroz dva odvojena projekta: 'Watsan 1' i 'Watsan 2'. Aktuelnim radovima završavamo formiranje podsistema na lijevoj obali. U okviru ovog ugovora do sada su izgrađena dva kraka transportnog cjevovoda po 250 metara - od spojnog štaha kod izletišta Studenac do rezervoara Police. Zatim, rezervoar Police sa komorom zapremine 2.500 kubika, sa zatvaračnicom i crpnom stanicom, potisni cjevovod dužine 405 metara do drugog rezervoara Crkvina zapremine 250 metara kubnih, na kojem se takođe već izvode završni radovi. Izgrađen je i distributivni cjevovod kroz naselje Police, ukupne dužine 1.700 metara. Tu nas kasnije čeka dosta posla na prebacivanju priključaka, kojim će biti obuhvaćeno oko 160 domićinstava tog dijela naselja.

Kad je krenula gradnja podsistema lijevom obalom Trebišnjice govorilo se da je ova investicija važna i zbog formiranja distributivnog prstena koji će omogućiti da grad ima vodu i u slučaju nekih ozbiljnijih havarija. O čemu je konkretno riječ?

- Završetkom izgradnje podsistema potpuno će biti odvojena lijeva obala, pa će Police i taj dio grada biti snabdijevani samo sa lijeve obale. Imaćemo praktično kompletiran prsten vodosnabdijevanja da možemo manipulisati distribucijom u slučaju nekih havarijskih situacija, odnosno da možemo iz jednog podsistema preusmjeravati vodu ako je u drugom nestane. To je omogućeno još izgradnjom transportno-distributivnog cjevovoda uz lijevu obalu Trebišnjice, od brane Gorice do grada, ali je bez rezervoara snabdijevanje u takvim situacijama moglo biti samo privremeno. Sada će veliki rezervoar u Policama služiti i kao lager koji će u slučaju havarija moći vodom da snabdijeva - dugotrajno. Naravno, završetkom ovog projekta pojačaće se i pritisci u visokim zonama. Napomenuću i to da su svi ovi rezervoari projektovani na način da je ostavljena mogućnost proširenja na dodatne komore.